Op een vroege ochtend werd ik gebeld door een vrouw, met de mededeling dat haar moeder was overleden. Zij vertelde dat dat de vorige avond al was gebeurd en vroeg of ik snel kon komen. Gelukkig was de overledene al verzorgd door de medewerkers van het verpleeghuis waar mevrouw woonde.

Toen ik binnenkwam in het kantoortje van het verpleeghuis, waar de familie tijdelijk zijn intrek had genomen, viel me de ijzige stilte al op. Hier hadden een paar mensen het niet gezellig met elkaar. Er lag een hoop papier op de tafel, allerlei afbeeldingen van kisten en begraafplaatsen, de beide zussen hadden een aantekenboekje voor zich en aan het aantal vuile koffie- en theekoppen en andere glazen te zien, zaten ze hier al een hele poos bijeen. Niet gezellig, dat bleek nog heel zacht uitgedrukt. De dochter, haar zus en broer en een tante hadden kennelijk al flink woorden gehad. Ze zaten met verhitte gezichten en duidelijk vermoeid tegenover elkaar. De een keek nog chagrijniger dan de ander. Ze konden het maar eens niet eens worden over enkele vragen. Drie wisten zeker dat moeder begraven wilde worden, maar de vierde had toch echt gehoord dat ze het over cremeren had gehad. En dat is toch niet de minst belangrijke vraag, als je een uitvaart wilt regelen. Ook was er onenigheid over de kist die bij moeder paste en over de best passende plaats waar de condoleance gehouden moest worden.

Ik moet mij wel eens vaker opstellen als een bemiddelaar tussen de partijen in een familie en meestal kom ik daar wel uit, maar nu lukte het me niet om de neuzen dezelfde kant op te krijgen. Over de kist werden we het, met enige tegenzin, wel eens. Het helpt als je het aantal opties kunt terugbrengen tot drie of vier. Maar over de vraag of moeder begraven of gecremeerd moest worden konden de dochters en de zoon elkaar niet bereiken. Ik begreep inmiddels dat de oude tante aan het gezelschap toegevoegd was om een bemiddelende rol te spelen, maar of dat ook goed werkte betwijfelde ik. Ik heb een aantal voorzichtige opmerkingen gemaakt over het belang van eenstemmigheid om goede afspraken te kunnen maken over de uitvaart en over ego’s die elkaar in de weg zaten. En over het belang van een flinke pauze, zodat iedereen even op adem zou kunnen komen. Soms leek er wat beweging in de meningen te komen, maar uiteindelijk ben ik opgestaan en weggegaan. Als de familie er niet samen uit wil komen, kan ik gewoon mijn werk niet doen. We spraken af dat ik even af zou wachten op een berichtje van de dochter.

Dat bericht kwam toen verrassend gauw, dezelfde dag nog. Of ik weer terug wilde komen, want ze waren eruit. En inderdaad, de lucht was enorm opgeklaard toen ik weer het kantoortje binnen stapte. Ze waren allemaal even weggegaan en hadden een paar uur rust genomen. Wat er verder precies gezegd is weet ik niet, maar kennelijk waren ze in staat geweest om over hun tegenstellingen heen te stappen. Misschien hadden ze zich gerealiseerd dat ze vooral bezig waren hun eigen gelijk te halen, in plaats van elkaar te vinden op het punt van de uitvaart. Mogelijk ook hadden ze oude vetes uitgesproken en opgelost. Hoe dan ook, we konden verder en losten de vragen snel op.

Het werd een mooie begrafenis op een natuurbegraafplaats vlakbij de plek waar moeder geboren was. Moeder lag in haar vertrouwde gebatikte sarong in de ecologisch volkomen verantwoorde kist, precies zoals bij haar paste. Ik zag bij de koffie na de graflegging een soort familieliefde terug, die ze volgens mij járen niet gevoeld en gedeeld hadden. Ik voelde bewondering voor de manier waarop ze elkaar weer opgezocht en teruggevonden hadden. Alleen jammer dat er een begrafenis voor nodig was om dat te bereiken…

Afscheidshuis de Poort is een prachtig, sfeervol, rustig huis op een centrale plek middenin Amersfoort. In De Poort kan iemand na overlijden opgebaard worden en de familie kan dag en nacht, zonder afspraak, altijd bij de overledene zijn om afscheid te nemen. Een prima alternatief als de overledene niet thuis opgebaard kan worden en een groot uitvaartcentrum of rouwcentrum

Met medewerking van een groot Amerikaans internetbedrijf is het nu mogelijk om vanuit je luie stoel binnen te kijken in Afscheidshuis de Poort. Via Google Streetview kunt u vanaf de straat virtueel naar binnen lopen en de beide ruimten van de suite rondom bekijken op meerdere 360-gradenfoto’s. Klik op deze link om de sfeer van het huis te proeven.

Natuurlijk is het beter om het huis even in het echt van binnen te komen bekijken, als u interesse hebt om het gebruiken. Dan “voelt” u de sfeer pas echt. Een afspraak is zo gemaakt, we laten het u graag even zien, als het beschikbaar is. 033 – 475 00 45.

Meijerink Uitvaartzorg is de eigenaar van De Poort. Wij verzorgen graag een uitvaart in uw opdracht, op een informele en persoonlijke manier. Dan kan uw geliefde opgebaard worden in het afscheidshuis. Maar ook als een andere uitvaartonderneming de uitvaart verzorgt, kunt u De Poort gebruiken, mits beschikbaar. Het gaat er per slot van rekening om dat u goed afscheid kunt nemen van uw geliefde, in alle rust en op de manier die u wenst.

Geconcentreerd en met verbeten gezicht werken de mannen door. De stropdassen bij het overhemd ingestopt, de nette schoenen onder het gele zand. Af en toe geeft er een zwijgend de schop aan een broer of neef, die het werk overneemt met dezelfde hartstocht. Wat is dat toch, wat hen drijft? Verdriet, frustratie? Of liefde en opluchting? Boosheid om de dood van een geliefde moeder en oma? Alles door elkaar? Ik kan het niet met zekerheid zeggen. Maar emotioneel is het.
Een van de dochters wil er niet langer alleen maar naar kijken, schopt haar pumps uit en graaft met haar handen in de berg zand. Ik zie tranen druppelen terwijl ze zich bukt om het in het graf te scheppen. Een ander helpt, beperkt in haar bewegingen, vanuit haar rolstoel mee. Het telt niet hoeveel, maar ieder helpt mee.

Twee jaar geleden nog maar was het, dat Karel na de begrafenis van zijn oude vader met een onvoldaan gevoel wegliep bij het graf. Op advies van de begrafenisondernemer hadden ze de kist met touwen helemaal in het graf laten zakken, dat wel. Daarmee leek het hele ritueel voltooid, ze hadden vader zelf in zijn graf gelegd. Maar het gevoel van een anticlimax bleef. De afscheidsdienst was prachtig en emotioneel geweest. De tocht naar het graf in de lange stoet heel indrukwekkend. Bij het graf was weliswaar het Onze Vader gebeden nadat de kist met het lichaam in het graf was neergelaten, maar toen was het ineens voorbij en moest hij weglopen. Het lichaam van zijn vader overlaten aan… ja, aan wat, aan wie? Mannen met een graafmachine? Werklui die dit zonder gevoel zouden doen? En wanneer zouden ze komen? Nee, dat voelde niet goed.

Thuisgekomen had hij tegen zijn vrouw gezegd: dat gaan we de volgende keer anders doen. Als moeder begraven wordt, ga ik niet eerder weg dan dat het graf helemaal dicht is! Natúúrlijk, Karel, dat zal wel, had zij gedacht…

Met trots keken ze elkaar aan, de broers, nadat ze het laatste zand van het pad geschept en op het graf gegooid hadden. Zweetdruppels, met tranen vermengd, zwarte vegen op een voorhoofd, kreukels in de kleren, maar een voldane grijns op het gezicht. Het zand werd mooi aangeklopt, de bloemen netjes op het graf gelegd De tekeningen van de achterkleinkinderen erbij, dit kon geen vakman hun verbeteren. Zíj konden met recht zeggen dat ze hun moeder begraven hadden. Ze hadden het karwei zelf afgemaakt. Het allerlaatste wat ze voor haar hadden kunnen doen.

Dit verhaal over mijn praktijk als uitvaartondernemer heb ik eerder geschreven voor www.familieberichten.nl.

Onder de noemer maatschappelijke uitvaarten verzorgen we af en toe en begrafenis van iemand die, voor zover we dan weten, geen familie heeft. Vorig jaar augustus waren de raadsels nog veel groter, toen we iemand begroeven van wie we zelfs de naam niet wisten. Nu is dat raadsel eindelijk opgelost! NN1116 heeft een naam: Dmitry Jurjevich Milyutin. Het hele verhaal van de man is nog niet bekend. Het is in elk geval een triest verhaal. Toch is er ook opluchting. Een volstrekt onbekende begraven is nogal onbevredigend. Nu weten we in elk om wie het ging. En kennen we een klein stukje van zijn verhaal. In samenwerking met journalist Istvan Kövi en tolk Elita van Vulpen kon ik gisteren zijn naam op het graf plaatsen en daarmee gelukkig de begrafenis iets verder afmaken. Zijn ouders zien hemzelf niet meer terug. Maar ze kunnen, als ze vandaag uit Rusland in Amersfoort aankomen, in elk geval zijn graf bezoeken.
Lees het verhaal in het Algemeen Dagblad.